डॉ होमी जहांगीर भाभा जयंती
सक्षम वैज्ञानिकांव्यतिरिक्त चित्रकार, शास्त्रीय संगीत आणि नाटक कलाकार – डॉ. होमी जे भाभा
.
डॉ. होमी जे भाभा (1909-1966) हे अण्वस्त्रशास्त्रज्ञ म्हणून जगाने लक्षात ठेवले आहे आणि त्यांना ‘भारतीय अण्वस्त्र कार्यक्रमाचे जनक’ म्हटले जाते. भारताला अणुशक्ती बनविणे हे त्याचे जीवनकार्य होते आणि अल्पावधीत त्याने ते अकल्पनीयही साध्य केले.त्यांनी अणु विकास कार्यक्रमाचा पाया घातला. त्याच आधारावर भारताने 1974 साली पोखरण अणुचाचणी केली. डॉ. होमी भाभांचे नाव जगातील अशा काही शास्त्रंज्ञात घेतले जात होते ज्यांची अमेरिकेने धास्ती घेतली होती. अश्या अलौकिक बुद्धिमत्तेत एक कलाकारही दडलेला होता .कला आयुष्याला जगण्यालायक ठरते असे ते म्हणायचे.
ते एक उत्साही कला संग्रहक होते आणि त्यांच्या संग्रहात जॅमिनी रॉय, एमएफ हुसेन, एनएस बेंद्रे, एफएन सौझा, बी प्रभा, व्हीएस गायटोंडे आणि इतर बर्‍याच आधुनिक कलाप्रकारांच्या भारतातील काही उत्कृष्ट कलावंतांच्या संग्रहात आहे. त्यांचा संग्रह मुंबईतील टाटा इन्स्टिट्यूट ऑफ फंडामेंटल रिसर्च (टीआयएफआर) येथे उपलब्ध आहे. टीआयएफआर ही जगातील एकमेव विज्ञान संस्था आहे, ज्याच्या छताखाली असे अमूल्य कला संग्रह आहे. डॉ भाभा यांच्या कलात्मक दृष्टीमुळे हे शक्य झाले.भाभा यांना स्वतः रेखाटनेची आवड होती आणि त्यांनी संवाद साधण्याचा बहुमान मिळवलेल्या ल्युमिनिअर्सचे सुंदर रेखाटन केले आहे. सर सीव्ही रमण असो, वैज्ञानिक निल्स बोहर, पिप्सी वाडिया किंवा शेरगिल, भाभा यांनी या व्यक्तींच्या निविदा रचना केल्या आहेत.
टाटा ग्रुप ऑफ इंडस्ट्रीजचे जेआरडी टाटा स्वत: एक परोपकारी उद्योजक होते, ज्यांनी एकदा म्हटले होते की “वैज्ञानिक, अभियंता, मास्टर-बिल्डर आणि प्रशासक, मानवता, कला आणि संगीत या क्षेत्रातील प्रगतीशील होते, होमी खरोखर एक पूर्ण मनुष्य होता”.
खरोखर एखाद्या व्यक्तीचे दुर्मिळ रत्न. विज्ञान, कला, साहित्य किंवा संगीत असो, होमी भाभा म्हणून आपण क्वचितच व्यक्तिमत्त्व गाठू शकतो.